Ông Trần Hướng Dương, Phó cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn, đã lên tiếng về việc không có sự ưu ái cho bất kỳ nghệ sĩ hay người nổi tiếng nào liên quan đến các bê bối vi phạm pháp luật. Phát biểu này được đưa ra trong bối cảnh nhiều nghệ sĩ và người nổi tiếng gần đây bị phát hiện dính líu đến các vụ việc vi phạm pháp luật, bao gồm cả vấn đề sử dụng trái phép chất ma túy.

Từ vụ việc rapper Bình Gold, tên thật là Vũ Xuân B., bị phát hiện dương tính với chất ma túy cần sa và bồ đà khi lái xe trên cao tốc Nội Bài – Lào Cai, gây rối trật tự công cộng, ông Dương nhấn mạnh rằng không có ngoại lệ cho người nổi tiếng. Các nghệ sĩ, cũng như công dân khác, phải tuân thủ các quy định của pháp luật. Cục Nghệ thuật biểu diễn đã xây dựng một bộ quy tắc ứng xử cho những người làm nghệ thuật dựa trên khuôn khổ pháp luật và yêu cầu thực hiện nghiêm túc. Mọi vi phạm về pháp luật và nguyên tắc đều bị xử lý nghiêm đúng theo quy định của pháp luật.

Ông Trần Hướng Dương cho rằng, người nổi tiếng càng phải nâng cao ý thức và khi vi phạm xảy ra, cần xử lý nghiêm và đúng để nêu gương. Quan điểm của Cục Nghệ thuật biểu diễn là không có vùng cấm, không có ngoại lệ cho bất kỳ ai, bất kể họ có nổi tiếng hay không.

Trong nỗ lực làm sạch môi trường mạng và ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch cũng đang đẩy mạnh hoạt động phối hợp xử lý các vấn đề liên quan. Luật Quảng cáo sửa đổi, có hiệu lực từ 01.01.2026, đã bổ sung quy định về nghĩa vụ của người nổi tiếng khi tham gia quảng cáo.

Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử đang làm việc để hạn chế đăng tải thông tin và hình ảnh của nghệ sĩ vi phạm pháp luật trên các phương tiện truyền thông. Mặc dù hiện tại việc này mới chỉ dừng lại ở mức khuyến khích, cơ quan chức năng đang hướng tới thể chế hóa bằng pháp luật để có biện pháp cụ thể và hiệu quả hơn.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang đề xuất Thủ tướng Chính phủ cho phép thể chế hóa quy định hạn chế hình ảnh trên truyền thông và hoạt động trên sân khấu biểu diễn đối với những nghệ sĩ, người nổi tiếng vi phạm pháp luật. Đề xuất này được ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, chia sẻ tại buổi họp báo thường kỳ quý 2 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vào ngày 24/7 tại Hà Nội.

Ông Tự Do cho biết, vào tháng 10/2023, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành bộ quy trình thí điểm hạn chế hình ảnh và hoạt động trên báo chí, truyền thông, trên sân khấu nghệ thuật biểu diễn của nghệ sĩ, người nổi tiếng vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, do nhiều lý do khách quan và chủ quan, quy trình này chưa được triển khai. Một trong những lý do chủ quan là quy trình hạn chế hình ảnh, hoạt động của nghệ sĩ, người nổi tiếng vi phạm pháp luật chưa được thể chế thành pháp luật.

Ông Tự Do cũng cho biết, trong các quy định pháp luật hiện nay, không có quy định nào quy định người nổi tiếng khi vi phạm pháp luật không được xuất hiện trên báo, đài. Do đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch muốn thể chế hóa quy trình này thành quy phạm pháp luật để có thể áp dụng một cách chắc chắn và hiệu quả. Bộ đang đề xuất Thủ tướng Chính phủ cho phép ban hành thành một quyết định của Thủ tướng hoặc đề xuất đưa vào Nghị định 144 về hoạt động nghệ thuật biểu diễn đang được sửa đổi.

Ngoài ra, ông Lê Quang Tự Do cũng cập nhật về tình trạng lừa đảo trên mạng xã hội. Hiện nay trên không gian mạng, đặc biệt là trên Facebook, xuất hiện nhiều tài khoản giả mạo các doanh nghiệp lừa đảo với nhiều hình thức khác nhau. Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử đã có những biện pháp ngăn chặn, như dùng biện pháp chặn gỡ về kỹ thuật để chặn gỡ các tài khoản giả mạo để lừa đảo. Trong 6 tháng đầu năm, các nền tảng mạng xã hội đã gỡ khoảng 30.000 tài khoản giả mạo.

Một trường hợp đáng chú ý về việc nghệ sĩ bị hạn chế hoạt động vì vi phạm pháp luật là cặp MC Nhật Bản Karuma Sasaki và Chiharu Mori. Sự nghiệp của họ đứng bên bờ vực sụp đổ sau khi lộ clip nhạy cảm khi say xỉn. Việc này cho thấy, ở một số nước, người nổi tiếng khi vi phạm pháp luật có thể phải đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng về sự nghiệp của mình.

Trong bối cảnh pháp luật Việt Nam nghiêm cấm hoàn toàn việc quảng cáo thuốc lá dưới mọi hình thức và trên mọi nền tảng, tình trạng rao bán và giới thiệu sản phẩm liên quan đến thuốc lá trên không gian mạng vẫn diễn ra khá phổ biến. Các hội nhóm kín trên mạng xã hội, với lượng lớn thành viên tham gia, trở thành ‘cầu nối’ cho việc quảng cáo và mua bán thuốc lá trái phép.

Các bài đăng trên những nhóm này thường sử dụng tên giả hoặc tài khoản ảo để đăng bài, kèm theo thông tin liên hệ riêng để tránh sự giám sát của cơ quan chức năng. Việc mua bán thuốc lá diễn ra linh hoạt, từ bán lẻ đến bán nguyên cây, với mức giá dao động từ 300.000 đến 900.000 đồng/cây tùy theo loại sản phẩm.

Luật sư Dương Lê Ước An, Công ty Luật Hợp danh Đại An Phát, cho biết pháp luật Việt Nam quy định rõ rằng thuốc lá là mặt hàng cấm quảng cáo, khuyến mại hay tiếp thị, trừ một số hoạt động tài trợ nhân đạo đặc biệt. Các hành vi quảng cáo thuốc lá trên mạng xã hội, như đăng bài, quay clip sử dụng hoặc giới thiệu thuốc lá, đều có thể bị coi là quảng cáo trái phép và bị xử phạt từ 50 đến 70 triệu đồng theo Nghị định 38/2021/NĐ-CP.

Lawyer An nhấn mạnh rằng, việc xử lý vi phạm gặp nhiều khó khăn do vấn đề thẩm quyền pháp lý, truy vết danh tính và tốc độ lan truyền nội dung quá nhanh. Tuy nhiên, Việt Nam đã có công cụ pháp lý như Luật An ninh mạng 2018, Nghị định 53/2022/NĐ-CP và Nghị định 181/2013/NĐ-CP để yêu cầu gỡ bỏ nội dung vi phạm và buộc các nền tảng tuân thủ quy định của pháp luật Việt Nam.

Về mức xử phạt hiện nay, luật sư An đánh giá chưa đủ sức răn đe, đặc biệt với những đối tượng thu lợi lớn từ quảng cáo thuốc lá. Ông đề xuất tăng mức phạt, bổ sung các hình thức xử lý bổ sung như tịch thu lợi nhuận, đình chỉ hoạt động, công khai danh tính vi phạm… và hoàn thiện khung pháp lý quản lý thuốc lá điện tử – vốn đang là kẽ hở trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá hiện nay.