Ô nhiễm không khí ở Hà Nội và các tỉnh miền Bắc đang trở thành một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, thu hút sự quan tâm của nhiều người. Dữ liệu từ ứng dụng đo chỉ số chất lượng không khí IQAir cho thấy Hà Nội đã được xếp là thành phố ô nhiễm nhất thế giới với chỉ số chất lượng môi trường không khí ở ngưỡng cao, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người.

Giáo sư – Tiến sĩ Nguyễn Thị Hoài An, nguyên Trưởng khoa Tai Mũi Họng Nhi, Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương, hiện là Giám đốc chuyên môn Bệnh viện đa khoa An Việt, đã lên tiếng cảnh báo về những tác hại của ô nhiễm không khí. Không chỉ dừng lại ở ảnh hưởng đến phổi và hệ hô hấp, ô nhiễm không khí còn có thể gây tổn hại đến nhiều cơ quan khác của cơ thể, đặc biệt trong điều kiện thời tiết nắng nóng cực đoan như hiện nay.

Những nhóm người dễ bị ảnh hưởng từ ô nhiễm không khí bao gồm người cao tuổi, phụ nữ có thai, trẻ em, và người có sức đề kháng yếu. Đây là những đối tượng cần đặc biệt chú ý đến sức khỏe của mình trong tình hình ô nhiễm không khí hiện nay.

Để bảo vệ sức khỏe, việc đeo khẩu trang khi ra đường là rất quan trọng. Tuy nhiên, PGS-TS Nguyễn Thị Hoài An cũng nhấn mạnh rằng cần chọn đúng loại khẩu trang để đảm bảo hiệu quả. Bên cạnh đó, mọi người nên có chế độ dinh dưỡng tốt để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, ngăn ngừa và tiêu diệt các vi khuẩn gây hại.

Trong điều kiện ô nhiễm không khí nặng như hiện nay, việc đi khám sức khỏe thường xuyên là rất cần thiết. Điều này giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe và có biện pháp can thiệp kịp thời. Ngoài ra, các biện pháp phòng ngừa như đóng kín cửa, bật máy lọc không khí, và rửa mũi họng bằng nước muối sinh lý cũng giúp giảm bớt tác hại của ô nhiễm không khí.

Không chỉ cá nhân, cộng đồng cũng cần tích cực tham gia vào việc giảm thiểu ô nhiễm không khí. Các cấp chính quyền cần có những biện pháp cụ thể để kiểm soát nguồn thải, tăng cường quản lý môi trường và đầu tư vào công nghệ xử lý không khí.

Mọi người cần cảnh giác và chủ động bảo vệ sức khỏe của mình trong tình hình ô nhiễm không khí hiện nay. Với những biện pháp cụ thể và sự chung tay của cả cộng đồng, chúng ta hy vọng sẽ sớm giảm thiểu được tác hại của ô nhiễm không khí và tạo ra một môi trường sống trong lành hơn.

Một số biện pháp cụ thể mà người dân có thể thực hiện bao gồm:

– Đeo khẩu trang khi ra đường, đặc biệt là khẩu trang y tế hoặc khẩu trang có khả năng lọc không khí.

– Tăng cường sức đề kháng cho cơ thể bằng chế độ dinh dưỡng tốt và lối sống lành mạnh.

– Đi khám sức khỏe thường xuyên để phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe.

– Đóng kín cửa và bật máy lọc không khí khi ở trong nhà.

– Rửa mũi họng bằng nước muối sinh lý để giảm bớt tác hại của ô nhiễm không khí.

Chúng ta hãy cùng nhau hành động để bảo vệ sức khỏe và môi trường sống của mình. Hãy theo dõi các thông tin về ô nhiễm không khí và các biện pháp phòng ngừa để có thể chủ động bảo vệ sức khỏe của mình. Thông tin về chỉ số chất lượng không khí có thể được tìm thấy trên các ứng dụng đo chỉ số chất lượng không khí như IQAir .

Các nhà khoa học đang phát cảnh báo về một hậu quả không lường trước được khi thực hiện cắt giảm ô nhiễm không khí trên toàn cầu, cụ thể là việc có thể đang đẩy nhanh tốc độ nóng lên toàn cầu. Mặc dù việc giảm ô nhiễm không khí mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe cộng đồng, một nghiên cứu mới được đăng trên tạp chí Communications Earth & Environment cho thấy điều này đang diễn ra.

Theo nghiên cứu, việc giảm ô nhiễm không khí tại Đông Á, đặc biệt là Trung Quốc, đã làm mất đi ‘hiệu ứng làm mát’ do bụi bẩn trong không khí gây ra. Những hạt bụi này trước đây có tác dụng như một tấm chắn, phản xạ một phần ánh sáng mặt trời và hạn chế sự hấp thụ nhiệt tại bề mặt Trái Đất. Khi các quốc gia thực hiện các biện pháp mạnh mẽ để giảm khí thải như SO₂, ‘tấm chắn’ này đã biến mất. Điều này làm dấy lên mối quan tâm về việc liệu việc cắt giảm ô nhiễm không khí có đang góp phần làm tăng tốc độ nóng lên toàn cầu hay không.

Tuy nhiên, các nhà khoa học cũng khẳng định rằng cải thiện chất lượng không khí là điều không thể tranh cãi vì lợi ích sức khỏe. Việc giảm ô nhiễm không khí đã giúp giảm thiểu các vấn đề sức khỏe liên quan đến ô nhiễm, như bệnh phổi và tim mạch. Vấn đề đặt ra là nếu không có hành động quyết liệt để giảm khí nhà kính như CO₂ và methane, nhân loại sẽ phải đối mặt với những hệ quả nghiêm trọng hơn.

Giáo sư Robert Allen, một chuyên gia về biến đổi khí hậu, cho biết: ‘Chúng ta đã tháo tấm rèm che nắng, giờ phải chống lại ánh nắng đó bằng cách giảm các nguồn nhiệt – tức là khí nhà kính.’ Ông cũng đề xuất một số giải pháp để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, bao gồm trồng cây, thu giữ carbon, và chuyển đổi năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch sang nguồn tái tạo.

Các giải pháp này được đánh giá là con đường đúng đắn, dù có thể chậm hơn nhưng chắc chắn hơn. Bài học từ Đông Á cho thấy chính sách môi trường cần đi đôi với hành động chống biến đổi khí hậu. Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận đa hướng, từ cải thiện chất lượng không khí đến giảm khí thải và nâng cao nhận thức cộng đồng. Bằng cách kết hợp các giải pháp này, chúng ta có thể giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và tạo ra một tương lai bền vững hơn.

Đông Á, đặc biệt là Trung Quốc, đã đạt được những thành tựu đáng kể trong việc giảm ô nhiễm không khí trong những năm gần đây. Tuy nhiên, điều này cũng đồng nghĩa với việc mất đi ‘hiệu ứng làm mát’ do bụi bẩn trong không khí gây ra. Do đó, cần có một cách tiếp cận cân bằng để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường.

Ô nhiễm không khí đang trở thành một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng tại khu vực Đông Á và Thái Bình Dương, đặc biệt là đối với trẻ em dưới 5 tuổi. Theo các số liệu thống kê mới nhất, hơn 100 trẻ em trong độ tuổi này tử vong mỗi ngày do ô nhiễm không khí. Điều này đã đặt ra một thách thức lớn cho các tổ chức y tế và bảo vệ môi trường trong việc tìm kiếm giải pháp hiệu quả để giảm thiểu tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí.

Tình hình ô nhiễm không khí tại khu vực Đông Á và Thái Bình Dương đang ngày càng trở nên nghiêm trọng. Các thành phố lớn trong khu vực như Bắc Kinh, Hà Nội, và Manila thường xuyên ghi nhận mức độ ô nhiễm không khí vượt quá ngưỡng an toàn cho sức khỏe. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân, mà còn gây ra những thiệt hại kinh tế đáng kể do giảm năng suất lao động và gia tăng chi phí y tế.

Trước tình hình này, Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) đã triển khai một dự án mới, sử dụng công nghệ Trí tuệ nhân tạo (AI) để bảo vệ sức khỏe của học sinh tại các trường học. Dự án này nhắm vào việc giảm thiểu tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe của trẻ em, nhóm dễ bị tổn thương nhất trước tình trạng ô nhiễm môi trường hiện nay. Bằng cách sử dụng công nghệ AI, dự án này sẽ cung cấp các giải pháp sáng tạo để theo dõi và giảm thiểu mức độ ô nhiễm không khí tại các trường học, giúp bảo vệ sức khỏe của trẻ em và tạo ra một môi trường học tập an toàn hơn.

Ông Yến, đại diện UNICEF tại Việt Nam, cho biết: “Trẻ em là nhóm dễ bị tổn thương nhất trước tình trạng ô nhiễm môi trường hiện nay. Chúng tôi tin rằng công nghệ AI có thể giúp chúng tôi giảm thiểu tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe của trẻ em. Dự án này là một bước quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của trẻ em và tạo ra một tương lai tốt đẹp hơn cho thế hệ tương lai.”

Dự án này sẽ được triển khai tại các trường học ở Việt Nam và một số nước khác trong khu vực Đông Á và Thái Bình Dương. Các trường học sẽ được trang bị các thiết bị theo dõi chất lượng không khí và sử dụng công nghệ AI để phân tích dữ liệu và đưa ra các cảnh báo sớm về mức độ ô nhiễm không khí. Dự án cũng sẽ cung cấp các hướng dẫn và tài liệu cho giáo viên và phụ huynh về cách giảm thiểu tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe của trẻ em.

Hy vọng rằng dự án này sẽ mang lại những kết quả tích cực trong việc bảo vệ sức khỏe của trẻ em và giảm thiểu tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí. Chúng ta cần phải hành động ngay bây giờ để bảo vệ sức khỏe của trẻ em và tạo ra một tương lai tốt đẹp hơn cho thế hệ tương lai. Để biết thêm thông tin về dự án này, vui lòng truy cập trang web của Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc để có thêm thông tin chi tiết.

Một nghiên cứu gần đây của Đại học Columbia (Mỹ) đã chỉ ra rằng ô nhiễm không khí có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chỉ số IQ của trẻ em, đặc biệt là khi chúng tiếp xúc với các chất ô nhiễm trong thai kỳ và giai đoạn 0-5 tuổi. Nghiên cứu này đã theo dõi hơn 200 bà mẹ sống ở thành phố New York và con cái của họ từ khi còn trong bụng mẹ đến lúc trẻ lên 7 tuổi.

Kết quả cho thấy những đứa trẻ có mức độ hydrocarbon thơm đa vòng (PAH) cao trong máu dây rốn có chỉ số IQ thấp hơn từ 4-5 điểm so với nhóm trẻ ít tiếp xúc với chất này. Mức sụt giảm IQ này đủ để ảnh hưởng đến khả năng học tập, giải quyết vấn đề và thành tích trong tương lai của trẻ. Điều này trở nên đáng báo động khi các chất ô nhiễm như PAH và bụi mịn PM2.5 không chỉ tồn tại ngoài đường, mà có mặt ngay trong nhà, từ bếp gas, khói thuốc lá, hương đốt, nến thơm đến khí thải xe cộ len lỏi qua cửa sổ.

Não bộ trẻ nhỏ đang phát triển rất nhạy cảm, bất kỳ độc chất nào cũng có thể gây ra hậu quả lâu dài. Giảm 4-5 điểm IQ nghe qua tưởng chừng nhỏ, nhưng trong một xã hội có tính cạnh tranh cao như hiện nay, mỗi điểm IQ là sự khác biệt giữa một đứa trẻ được phân lớp chọn hay không, được đánh giá là thông minh hay ‘chậm’, từ đó kéo theo những định kiến, ảnh hưởng đến sự tự tin và định hướng tương lai.

Tuy nhiên, điều quan trọng là mức IQ này không cố định. Nếu biết cách can thiệp kịp thời – như cải thiện môi trường sống, tăng tương tác ngôn ngữ, dinh dưỡng hợp lý, khuyến khích vận động – trẻ vẫn có thể phát triển tốt về nhận thức.

Cha mẹ có thể thực hiện một số biện pháp thiết thực để bảo vệ con trẻ, chẳng hạn như hạn chế để trẻ tiếp xúc với khu vực gần đường lớn giờ cao điểm, dùng máy lọc không khí trong nhà, không hút thuốc trong nhà, hạn chế đốt hương, nến, bếp than, trồng cây xanh lọc khí, giữ nhà thông thoáng nhưng tránh gió xe bụi, và đảm bảo dinh dưỡng đủ vi chất cho trẻ để tăng sức đề kháng thần kinh.

Tóm lại, để bảo vệ chỉ số IQ của con trẻ, cha mẹ cần nâng cao nhận thức về tác động của ô nhiễm không khí và thực hiện các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí mà còn giúp tạo ra một môi trường sống lành mạnh và an toàn cho sự phát triển của trẻ em.

Một nghiên cứu toàn diện gần đây đã chỉ ra rằng việc tiếp xúc với ô nhiễm không khí có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và các dạng dementia khác. Khoảng 57 triệu người trên toàn thế giới hiện đang sống với tình trạng này, và con số dự kiến sẽ tăng lên ít nhất 150 triệu vào năm 2050.

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Cambridge đã thực hiện một đánh giá có hệ thống về 51 nghiên cứu, sử dụng dữ liệu từ hơn 29 triệu người tham gia. Họ đã tìm thấy mối liên hệ tích cực và có ý nghĩa thống kê giữa ba loại ô nhiễm không khí và bệnh dementia. Các chất ô nhiễm này bao gồm PM2.5, khí nitơ dioxide và khói, có nguồn gốc từ khí thải xe, nhà máy điện, bếp đốt củi và đốt gỗ.

Khi hít vào, các chất ô nhiễm này có thể thâm nhập sâu vào phổi và có liên quan đến các bệnh về đường hô hấp và tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Cụ thể, nghiên cứu đã tìm thấy rằng đối với mỗi 10 microgram trên mét khối của PM2.5, nguy cơ tương đối của một người mắc bệnh dementia sẽ tăng 17%. Sử dụng số liệu tương đương cho khói, nguy cơ tăng 13%.

Nồng độ PM2.5 và khói đã đạt hoặc vượt quá mức này vào năm 2023 tại các địa điểm gần đường ở trung tâm London, Birmingham và Glasgow. Tiến sĩ Haneen Khreis, tác giả cao cấp của nghiên cứu, cho biết rằng nghiên cứu này cung cấp ‘bằng chứng thêm để hỗ trợ quan sát rằng việc tiếp xúc lâu dài với ô nhiễm không khí ngoài trời là một yếu tố nguy cơ cho sự khởi đầu của bệnh dementia ở người lớn khỏe mạnh trước đây’.

Bà cũng nói: ‘Giải quyết ô nhiễm không khí có thể mang lại lợi ích sức khỏe, xã hội, khí hậu và kinh tế dài hạn. Nó có thể giảm gánh nặng to lớn cho bệnh nhân, gia đình và người chăm sóc, đồng thời giảm bớt áp lực lên các hệ thống chăm sóc sức khỏe bị quá tải’.

Ô nhiễm không khí có thể gây ra bệnh dementia thông qua việc gây viêm trong não và căng thẳng oxy hóa, là một quá trình hóa học trong cơ thể có thể gây hại cho các tế bào, protein và DNA. Tuy nhiên, báo cáo này bị hạn chế vì phần lớn các nghiên cứu phân tích bao gồm những người tham gia da trắng và sống ở các nước có thu nhập cao.

Tiến sĩ Isolde Radford, quản lý chính sách cao cấp tại Alzheimer’s Research UK, cho biết: ‘Đánh giá nghiêm ngặt này bổ sung vào bằng chứng ngày càng tăng rằng việc tiếp xúc với ô nhiễm không khí – từ khói xe đến bếp đốt củi – làm tăng nguy cơ mắc bệnh dementia’.

Bà cũng nói: ‘Ô nhiễm không khí là một trong những yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được đối với bệnh dementia – nhưng nó không phải là điều mà các cá nhân có thể giải quyết một mình. Đó là nơi lãnh đạo của chính phủ là rất quan trọng’. Alzheimer’s Research UK đang kêu gọi một cách tiếp cận phòng ngừa sức khỏe mạnh mẽ, toàn diện – một cách tiếp cận đem lại sự phối hợp giữa các bộ phận ngoài y tế, bao gồm Defra, để hành động phối hợp về các yếu tố nguy cơ của bệnh dementia.