Mỹ và Trung Quốc đang nối lại đàm phán thương mại trong bối cảnh hạn chót 12/8 để đạt thỏa thuận chi tiết đang đến gần. Cuộc gặp này diễn ra sau khi chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đạt thỏa thuận thương mại với Liên minh châu Âu (EU) vào tuần trước. Mặc dù không có kỳ vọng đạt được đột phá tương tự như thỏa thuận với EU, giới phân tích cho rằng Mỹ và Trung Quốc sẽ tiếp tục hoãn áp thuế và giảm kiểm soát xuất khẩu, tạo tiền đề cho khả năng ông Trump gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào cuối tháng 10 hoặc đầu tháng 11.

Hai bên đã đạt được một số tiến bộ trong việc giảm thuế nhập khẩu và khôi phục dòng chảy hàng hóa giữa hai nước. Tuy nhiên, các vấn đề kinh tế quy mô lớn hơn vẫn chưa được giải quyết, bao gồm mô hình xuất khẩu của Trung Quốc và kiểm soát xuất khẩu sản phẩm công nghệ của Mỹ. Giới phân tích cho rằng đàm phán với Trung Quốc phức tạp và cần nhiều thời gian hơn do nước này kiểm soát nguồn cung đất hiếm và nam châm đất hiếm toàn cầu.

Tổng thống Trump đã cho biết sẽ sớm quyết định có thăm Trung Quốc để giải quyết căng thẳng thương mại hay không. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết muốn kéo dài hạn chót qua ngày 12/8 để ngăn thuế nhập khẩu quay về mức 145% với hàng Trung Quốc và hàng Mỹ là 125%. Tuy nhiên, Trung Quốc nhiều khả năng yêu cầu Mỹ giảm thêm các tầng thuế chồng chéo hiện cộng dồn lên đến 55% với hầu hết hàng hóa.

Cuộc đàm phán tại Stockholm sẽ là cơ hội để đặt nền móng cho chuyến thăm Trung Quốc của ông Trump và thảo luận về việc tái cân bằng nền kinh tế của Trung Quốc, chuyển từ phụ thuộc vào xuất khẩu sang thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng nội địa. Giới phân tích kỳ vọng rằng, thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc có thể giúp giảm bớt căng thẳng thương mại và tạo điều kiện thuận lợi cho kinh tế toàn cầu.

Các chuyên gia cũng cho rằng, Mỹ và Trung Quốc có thể đạt được một số thỏa thuận về thương mại, nhưng khả năng đạt được một thỏa thuận toàn diện và lâu dài vẫn còn nhiều thách thức. Một trong những vấn đề quan trọng là Trung Quốc phải giảm bớt các rào cản thương mại và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Mỹ hoạt động tại thị trường Trung Quốc.

Do đó, cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc tại Stockholm sẽ là một bước quan trọng trong việc xác định hướng đi của quan hệ thương mại giữa hai nước. Nếu đạt được thỏa thuận, nó có thể giúp giảm bớt căng thẳng thương mại và tạo điều kiện thuận lợi cho kinh tế toàn cầu.

Các thỏa thuận thương mại quốc tế đang trở thành tâm điểm chú ý hơn bao giờ hết trong bối cảnh hiện nay, khi mà Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục đe dọa các quốc gia bằng việc áp thuế quan cao hơn cho đến khi họ đồng ý ký kết các thỏa thuận mới với Mỹ. Tuy nhiên, quá trình đàm phán các thỏa thuận thương mại giữa các quốc gia diễn ra như thế nào và liệu những hành động mạnh mẽ của ông Trump có làm thay đổi cách thức tiến hành các cuộc đàm phán hay không?

Jason Langrish, một nhà đàm phán thương mại kỳ cựu của Canada, cho biết rằng những lời đe dọa áp thuế của ông Trump đã làm xấu đi bầu không khí trong phòng đàm phán. Ông giải thích rằng gần đây, trong thời kỳ chủ nghĩa dân tộc và chủ nghĩa bản địa đang gia tăng, các thỏa thuận thương mại đã trở nên mang tính phòng thủ và buộc tội nhiều hơn. Ông Langrish, người đã giúp Canada ký kết các thỏa thuận thương mại với EU và Ấn Độ, cho biết rằng điều này trái ngược với cách thức các thỏa thuận như vậy được đạt được trước đây. Theo truyền thống, các cuộc đàm phán thương mại thường mang tính tích cực vì bạn đang nâng cấp một thỏa thuận vốn đã có hiệu quả giữa hai quốc gia.

Một cựu đàm phán viên thương mại khác, Karl Falkenberg, người đã nhiều năm làm đại diện cho EU trong các cuộc đàm phán, nói rằng ông Trump ‘không chấp nhận luật chơi’. Ông không có ý khen ngợi, nhưng ông Trump chắc chắn sẽ coi đó là một lời khen.

Vậy chính xác thì các cuộc đàm phán thương mại được tiến hành như thế nào? Điều gì diễn ra trong các phòng họp kín? Quá trình đàm phán thương mại thường bắt đầu với việc mỗi bên chỉ định một trưởng đoàn đàm phán. Các nhóm được bố trí cho mỗi bàn đàm phán, có thể bao gồm các vấn đề như thuế quan, quy định, và mua sắm chính phủ. Mỗi bàn đàm phán sẽ có một thành viên phụ trách riêng.

Ông Langrish nói rằng sau đó, ‘cuộc đua bắt đầu’, lưu ý rằng các thỏa thuận thường mất nhiều năm để hoàn tất. Đối với ông Falkenberg, một ngày làm việc điển hình trong các cuộc đàm phán gồm một phiên vào buổi sáng và một phiên vào buổi chiều, nhưng ông cho biết đã từng ‘rời văn phòng lúc 5 giờ sáng’.

Mặc dù các bộ phim chính trị truyền hình thường phóng đại các xung đột trong đàm phán, nhưng hầu hết những người trong ngành đều nói rằng công việc thực sự diễn ra âm thầm, trong nhiều giờ thương lượng chiến lược, cả cho và nhận. Wendy Cutler, một cựu nhà đàm phán thương mại của Mỹ, cho biết rằng yếu tố quan trọng nhất trong đàm phán là sự tin tưởng. Bà nói rằng bạn sẽ không bao giờ có được 100% sự tin tưởng, bởi vì mỗi bên đều có các mục tiêu quốc gia riêng. Nhưng nếu bạn cảm thấy có thể chia sẻ không chính thức các đề xuất với phía bên kia, và điều đó sẽ không bị rò rỉ ra báo chí hay lan truyền đến các bên liên quan, thì sẽ dễ dàng hơn để đi đến một kết thúc thành công.

Tuy nhiên, trong khi các yếu tố nội bộ trong phòng đàm phán có vai trò quan trọng, thì những gì đang diễn ra bên ngoài thế giới mới chính là thứ có thể quyết định sự thành – bại của một thỏa thuận. Ông Langrish chỉ ra rằng có những người phản đối một thỏa thuận được ký kết, chẳng hạn như một lĩnh vực kinh tế có thể bị ảnh hưởng tiêu cực, hoặc phe đối lập chính trị trong nước.

Bà Cutler nói thêm rằng điều khiến các nhóm đàm phán của Mỹ gặp khó khăn chính là việc ông Trump muốn họ ký kết các thỏa thuận mới với hầu hết các quốc gia trong một khoảng thời gian rất ngắn. Lời khuyên của bà Cutler dành cho Tổng thống Donald Trump và những người thân cận ông là hãy ngưng sử dụng mạng xã hội, vì việc quá công khai một cuộc đàm phán có thể gây ảnh hưởng đến tiến trình.

Trong khi đó, khi thuế quan của Mỹ dường như liên tục tăng giảm một cách khó hiểu, giới luật sư thương mại trên toàn thế giới đang rất được săn đón.

Ngày 24/7, Liên minh châu Âu (EU) đã tăng cường sức ép lên chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump thông qua một gói biện pháp đáp trả. Đây là động thái nhằm bảo vệ lợi ích của EU trước những hành động của Mỹ, đặc biệt là việc áp thuế thép và nhôm. Gói biện pháp này được đưa ra trong bối cảnh đàm phán thương mại giữa EU và Mỹ đang có dấu hiệu bế tắc.

Chi tiết của gói biện pháp trả đũa mà EU dự kiến áp dụng gồm hai phần. Phần đầu tiên liên quan đến việc áp thuế cao hơn đối với hàng hóa Mỹ trị giá 21 tỷ euro. Đây là bước đi đáp trả trực tiếp việc ông Trump áp thuế thép và nhôm đối với các nước thuộc EU. Phần thứ hai có giá trị lên tới 72 tỷ euro, nhắm tới việc mở rộng danh sách các sản phẩm của Mỹ bị áp thuế. Các sản phẩm bị ảnh hưởng bao gồm máy bay Boeing và rượu bourbon Kentucky.

EU khẳng định ưu tiên hàng đầu của họ vẫn là tìm kiếm một giải pháp thông qua đàm phán với Mỹ. Họ bày tỏ tin tưởng rằng một kết quả tích cực nằm trong tầm tay nếu cả hai bên có những nhượng bộ hợp lý. Tuy nhiên, bằng cách công bố gói biện pháp trả đũa, EU cũng thể hiện sự cứng rắn nhằm gây sức ép lên chính quyền ông Trump.

Các quốc gia thành viên EU đã thống nhất và ủng hộ mạnh mẽ gói biện pháp trị giá 93 tỷ euro, tương đương khoảng 109 tỷ USD, nhắm vào hàng hóa của Mỹ. Điều này cho thấy sự đoàn kết và quyết tâm của EU trong việc bảo vệ lợi ích kinh tế của mình.

Hiện tại, EU và Mỹ đang tiến gần đến một thỏa thuận mà trong đó có thể bao gồm mức thuế 15% và một số nhượng bộ trong các lĩnh vực quan trọng. Tuy nhiên, nếu không đạt được thỏa thuận, gói biện pháp đáp trả đầu tiên sẽ có hiệu lực vào ngày 7/8, tiếp theo là gói thứ hai sẽ được thực hiện theo hai giai đoạn vào ngày 7/9 và 7/2.

Được biết, các mức thuế trả đũa mà EU dự kiến áp dụng không nhằm mục đích leo thang căng thẳng mà chủ yếu hỗ trợ các cuộc đàm phán để đạt được một thỏa thuận thuận lợi. Đến nay, mặc dù đã bị áp thuế, EU vẫn chưa áp dụng bất kỳ biện pháp đối phó nào đối với Mỹ. Thuế quan do ông Trump áp dụng đã ảnh hưởng đến 70% hàng xuất khẩu của EU.

Về những đề xuất mà EU có thể đưa ra để đạt được thỏa thuận, một số nhà ngoại giao cho biết khối này không có kế hoạch đưa ra các cam kết đầu tư lớn vào Mỹ như Nhật Bản đã làm. Tuy nhiên, có khả năng EU sẽ xem xét giảm một số mức thuế để tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc đàm phán.

Theo dự đoán, mức thuế 15% mà Mỹ có thể áp dụng đối với một số sản phẩm châu Âu sẽ không kèm theo các mức thuế bổ sung. Một số lĩnh vực như máy bay, gỗ, dược phẩm, và sản phẩm công nghiệp có thể sẽ được miễn trừ thuế trong thỏa thuận sắp tới.