Thế hệ trẻ Trung Quốc từ chối kế thừa đế chế gia đình: Một sự thay đổi về quan điểm

Một xu hướng mới đang xuất hiện tại Trung Quốc, khi thế hệ trẻ từ các gia đình doanh nghiệp đang từ chối kế thừa đế chế gia đình do cha mẹ họ xây dựng. Thay vào đó, họ chọn lối đi riêng, rời xa con đường được định sẵn bởi cha mẹ. Zhan, 30 tuổi, con trai cả của một nhà sáng lập tập đoàn công nghệ, là một trong số những người trẻ này.

Lớn lên trong cảnh cha thường xuyên vắng nhà vì công việc, Zhan không có những ký ức đẹp về bữa ăn quây quần hay kỳ nghỉ cùng cha. Từ khi còn học phổ thông, anh đã chịu áp lực kế nghiệp do gia đình kỳ vọng. Tuy nhiên, đến mùa hè năm hai đại học, anh nhận ra rằng mình cần sống theo lựa chọn của riêng mình. Tốt nghiệp, anh thi công chức và làm việc ở thành phố khác, hoàn toàn rời xa công việc kinh doanh của gia đình.

Zhan cho rằng việc chọn làm việc trong môi trường nhà nước không chỉ là hướng đi ổn định mà còn giúp anh thoát khỏi con đường được định sẵn và bắt đầu sống theo ý mình. Anh không cần tài sản của cha và muốn tự tạo dựng cuộc sống của riêng mình.

Những người như Zhan được gọi là ‘chang’erdai’ – thế hệ thứ hai sinh ra trong sự thịnh vượng do cha mẹ tạo dựng. Phó giáo sư Ji Yingying ở Đại học Thượng Hải đã thực hiện nghiên cứu về các ‘chang’erdai’ và nhận thấy rằng đa số họ duy trì mối quan hệ gia đình tương đối ổn định, không có ác cảm với công việc kinh doanh nhưng cũng không xem việc kế thừa là bắt buộc.

Từ giữa những năm 2010, khi thế hệ doanh nhân tư nhân đầu tiên tại Trung Quốc bắt đầu bước vào giai đoạn chuyển giao, câu hỏi có nên tiếp quản doanh nghiệp gia đình đã trở thành một trong những yếu tố then chốt ảnh hưởng đến tương lai của khu vực kinh tế tư nhân. Ở Chiết Giang, nơi có 2,5 triệu doanh nghiệp nhỏ vào năm 2020, phần lớn thuộc sở hữu tư nhân, chỉ còn khoảng một thập kỷ để thế hệ tiếp theo quyết định có kế thừa hay không.

Một khảo sát năm ngoái cho thấy chỉ 40% thế hệ thứ hai trên toàn quốc sẵn sàng tiếp quản doanh nghiệp gia đình, cho thấy sự thay đổi đáng kể về quan niệm thừa kế. Ở Trung Quốc, Zhan được xem là người thừa kế truyền thống vì là con trai cả, nhưng anh không nhận mình là con cả vì còn có chị gái, người từng được gửi đi nuôi nhờ đến năm ba tuổi.

Từ bỏ cơ nghiệp gia đình, Zhan cho biết làm việc trong cơ quan công quyền giúp anh bớt áp lực chứng minh năng lực như nhiều ‘chang’erdai’. Nhịp độ ổn định cũng giúp anh tránh lối sống bận rộn, không có thời gian cho gia đình của bố.

Shan, một người trẻ khác, lớn lên trong một gia đình giàu có sở hữu doanh nghiệp vật liệu xây dựng. Chị gái không mặn mà với kinh doanh, hiện làm nội trợ toàn thời gian. Em trai theo học võ thuật, ước mơ trở thành vận động viên sinh viên. Shan đang làm quản lý kiêm thiết kế ở công ty nhỏ. Cô cho biết cha mẹ chưa từng ép buộc hay kỳ vọng ba chị em tiếp quản cơ nghiệp.

Phó giáo sư Ji Yingying cho biết rằng các nghiên cứu quốc tế cho thấy Gen Z ngày càng có ý thức cá nhân rõ nét và cần sự hài lòng trong đời sống tinh thần. Để đạt được điều này, họ thậm chí từ bỏ quyền thừa kế. Mặt khác, nhiều ‘chang’erdai’ không đồng thuận với cách cha mẹ định hình vai trò kế thừa. Một số không xem cha mẹ là chỗ dựa, mà muốn tự tạo dựng con đường riêng.

Điều này đặt ra câu hỏi liệu sự kế thừa có thực sự bắt đầu từ việc chuyển giao tài sản hay từ mối quan hệ cảm xúc được nuôi dưỡng qua thời gian. Theo ghi nhận từ các nghiên cứu, nếu thế hệ cha mẹ bớt đặt kỳ vọng thừa kế và chú trọng hơn vào kết nối cảm xúc với con cái, doanh nghiệp có thể vẫn được duy trì trong gia đình, dù dưới hình thức khác.

Trước diễn biến phức tạp của bão số 3 (bão Wipha), Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã triển khai đồng loạt các biện pháp phòng, chống nhằm bảo vệ an toàn tuyệt đối cho cán bộ, công chức, người dân đến liên hệ công tác cùng hệ thống hồ sơ và trang thiết bị.

Thực hiện Công văn số 470/TANDTC-VP ngày 20/7/2025 của Tòa án nhân dân tối cao và các chỉ đạo khẩn cấp từ Ban Chỉ đạo phòng, chống thiên tai của tỉnh, Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã yêu cầu các đơn vị trực thuộc theo dõi chặt chẽ diễn biến của bão, cập nhật liên tục các bản tin dự báo thời tiết, chuẩn bị đầy đủ các phương án phòng ngừa, ứng phó tại chỗ, phân công trực ban 24/24 giờ, sẵn sàng xử lý các tình huống phát sinh.

Nhằm tăng cường khả năng ứng phó tại chỗ, nhiều Tòa án khu vực trên địa bàn tỉnh đã ban hành quyết định thành lập Ban phòng, chống lụt bão. Ban có nhiệm vụ xây dựng phương án cụ thể theo từng cấp độ rủi ro, phân công nhiệm vụ rõ ràng cho từng thành viên, tổ chức trực ban nghiêm túc và thường xuyên báo cáo về Tòa án nhân dân tỉnh khi có diễn biến bất thường xảy ra.

Tại Tòa án nhân dân khu vực số 4 – Quảng Ninh, ngay sau khi tiếp nhận công văn chỉ đạo từ Tòa án nhân dân tối cao, đồng chí Chánh án đã khẩn trương quán triệt nội dung Công văn số 470 đến toàn thể cán bộ, công chức, người lao động trong đơn vị và chỉ đạo triển khai ngay các biện pháp phòng, chống bão. Đối với tập thể lãnh đạo, yêu cầu cập nhật và theo dõi sát tình hình bão; chỉ đạo, bố trí cán bộ trực 24/24 tại các trụ sở Tòa án có nguy cơ ngập úng cao.

Cán bộ trực tại các trụ sở này được yêu cầu kiểm tra toàn bộ cơ sở vật chất, triển khai các biện pháp đảm bảo an toàn như: đóng kín cửa chính, cửa sổ tại phòng làm việc, phòng họp, hội trường; tắt thiết bị điện sau giờ làm việc; di chuyển và chằng buộc chắc chắn các vật dụng như chậu hoa, cây cảnh tại hành lang. Đồng thời, các cán bộ trực tại các trụ sở cũng phải thường xuyên cập nhật, báo cáo tình hình tại đơn vị để lãnh đạo tổng hợp, báo cáo cấp trên và kịp thời có giải pháp ứng phó khi bão đổ bộ.

Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Xuân Thiện cho biết, Tòa án nhân dân tỉnh đã ban hành văn bản chỉ đạo ngay từ đầu, yêu cầu các đơn vị rà soát phương án ứng phó thiên tai theo phương châm “4 tại chỗ”, tuyệt đối không được chủ quan. Các đơn vị phải theo dõi chặt chẽ bản tin thời tiết, bám sát chỉ đạo từ Trung ương, Tòa án nhân dân tối cao và UBND tỉnh để điều chỉnh kịp thời phương án xử lý phù hợp với diễn biến thực tế.

“Công tác đảm bảo an toàn tính mạng con người và tài sản công là ưu tiên hàng đầu. Chúng tôi đã phân công lãnh đạo trực cơ quan và bố trí lực lượng trực hành chính, bảo vệ 24/24 giờ để sẵn sàng ứng phó các tình huống đột xuất. Trong trường hợp thời tiết xấu tác động đến hoạt động xét xử, các đơn vị được chủ động điều chỉnh lịch làm việc, hoãn phiên tòa và thông báo kịp thời đến các bên liên quan để bảo đảm quyền lợi của đương sự và tránh gián đoạn tố tụng”, Chánh án Nguyễn Xuân Thiện nhấn mạnh.

Ông Thiện cũng khẳng định: “Chúng tôi xác định rõ trách nhiệm kép: vừa bảo vệ an toàn trong thiên tai, vừa duy trì ổn định hoạt động chuyên môn. Tuyệt đối không được lơ là, chủ quan, nhất là trong bối cảnh thời tiết hiện nay diễn biến nhanh, phức tạp và khó lường”.

Tại Tòa án nhân dân khu vực 2 – Quảng Ninh, công tác phòng chống bão cũng được triển khai với tinh thần cảnh giác cao. Ông Bùi Văn Tuấn, Chánh án Tòa án nhân dân khu vực 2 chia sẻ: “Mặc dù trụ sở mới xây dựng, song khu vực đặt trụ sở thoáng gió. Bão số 3 vào tháng 9 năm ngoái đã từng ảnh hưởng đáng kể nên năm nay đơn vị càng chủ động hơn. Chúng tôi đã gia cố cửa kính, kiểm tra mái tôn, đồng thời di chuyển toàn bộ hồ sơ quan trọng đến nơi an toàn, đảm bảo không để xảy ra thiệt hại khi bão đổ bộ”.

Từ công tác chỉ đạo đến triển khai thực tế tại các đơn vị cơ sở, có thể thấy rõ tinh thần khẩn trương, nghiêm túc, chủ động của toàn hệ thống Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh trong ứng phó với bão số 3. Mục tiêu cao nhất là bảo đảm an toàn tuyệt đối cho con người, cơ sở vật chất và hồ sơ tài liệu; đồng thời duy trì hoạt động chuyên môn không bị gián đoạn, góp phần cùng địa phương vượt qua thiên tai với tổn thất thấp nhất.

Luat Cán bộ, công chức số 80/2025/QH15 chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính và quản lý công vụ tại Việt Nam. Sự kiện này mở ra một kỷ nguyên mới trong việc quản lý và phát triển đội ngũ công chức, với những thay đổi sâu rộng nhằm nâng cao hiệu suất và chất lượng công vụ.

Một trong những điểm nổi bật của Luật Cán bộ, công chức số 80/2025/QH15 là việc chuyển đổi căn bản cách thức quản lý công chức. Thay vì quản lý theo ‘ngạch’, Luật mới tập trung vào quản lý theo ‘vị trí việc làm’. Điều này cho phép cá nhân hóa vị trí việc làm của từng cán bộ, công chức, tạo ra sự khác biệt và khắc phục tình trạng cào bằng như trước đây. Đồng thời, Luật cũng bỏ quy định thi nâng ngạch và thay vào đó là cơ chế bố trí vào vị trí việc làm phù hợp với năng lực và sở trường của từng người.

Việc đánh giá công chức theo KPI (Chỉ số hiệu suất) gắn với vị trí việc làm là một bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính. Điều này khuyến khích đề cao trách nhiệm, nâng cao chất lượng công vụ của mỗi cán bộ, công chức và góp phần tinh gọn bộ máy. Tuy nhiên, để đảm bảo việc đánh giá thực chất, công khai, minh bạch và chính xác, cần dựa vào các tiêu chí khách quan, khoa học.

Luat mới cũng đặt sự chú trọng vào việc thu hút nhân tài và nguồn nhân lực chất lượng cao. Luật quy định chính sách đối với hai nhóm đối tượng, gồm: nhóm đối tượng thu hút vào khu vực công áp dụng đối với nguồn nhân lực chất lượng cao và nhóm đối tượng là người có tài năng trong hoạt động công vụ. Bổ sung trách nhiệm của Nhà nước trong việc bố trí ngân sách hằng năm để thể chế hóa chủ trương của Đảng về chính sách thu hút, trọng dụng nhân tài.

Không chỉ dừng lại ở đó, Luật Cán bộ, công chức số 80/2025/QH15 đã có bước đột phá đáng kể nhằm khắc phục tình trạng công chức ‘vào dễ, ra khó’. Luật quy định ràng buộc chặt chẽ kết quả đánh giá cán bộ, công chức với các chế độ về tiền lương, tiền thưởng, cơ hội thăng tiến và cả việc sàng lọc khỏi hệ thống. Nếu cán bộ, công chức bị xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ trong một năm thì có thể bị xem xét buộc thôi việc.

Tóm lại, Luật Cán bộ, công chức số 80/2025/QH15 là một bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính và quản lý công vụ tại Việt Nam, với nhiều thay đổi mang tính cải cách sâu rộng nhằm tạo ra một nền công vụ hiện đại, minh bạch và hiệu quả. Những thay đổi này không chỉ giúp nâng cao chất lượng và hiệu suất công vụ mà còn góp phần xây dựng một nền hành chính phục vụ nhân dân và phát triển bền vững.

xinhuanet

Sau hai tuần triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, nhiều cán bộ, công chức đã đặt câu hỏi về các quy định liên quan đến chính sách và chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Một trong những vấn đề được quan tâm đặc biệt là trường hợp cán bộ công chức cấp xã nghỉ hưu trước tuổi theo Nghị định 178 và Nghị định 67, sau đó được bầu làm bí thư chi bộ, liệu có phải hoàn trả lại tiền trợ cấp đã nhận hay không.

Về vấn đề này, Bộ Nội vụ đã có lời giải đáp rõ ràng. Theo Nghị định 178 (được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 67), cán bộ, công chức cấp xã đã nghỉ hưu trước tuổi và sau đó được bầu làm bí thư chi bộ thôn, tổ dân phố thì không phải hoàn trả lại tiền trợ cấp đã nhận. Điều này mang lại sự yên tâm cho những người này khi tiếp tục thực hiện nhiệm vụ mà không phải lo lắng về việc hoàn trả chế độ đã được giải quyết.

Bên cạnh đó, Bộ Nội vụ cũng giải đáp một số câu hỏi khác liên quan đến việc thực hiện Nghị định 178. Về việc tính lương hiện hưởng để làm chế độ cho cán bộ, công chức làm công tác cơ yếu tại huyện ủy, Bộ Nội vụ cho biết rằng tại khoản 6 Điều 5 Nghị định số 178 (được sửa đổi, bổ sung tại khoản 3 Điều 1 Nghị định số 67) đã quy định rõ tiền lương tháng hiện hưởng để tính hưởng chính sách, chế độ bao gồm các khoản phụ cấp. Các loại phụ cấp gồm: Phụ cấp chức vụ lãnh đạo; phụ cấp thâm niên vượt khung; phụ cấp thâm niên nghề; phụ cấp công vụ; phụ cấp ưu đãi theo nghề; phụ cấp trách nhiệm theo nghề; phụ cấp đảng đoàn thể chính trị – xã hội; phụ cấp đặc thù đối với lực lượng vũ trang.

Ngoài ra, về vấn đề công chức điều động về xã đặc biệt khó khăn sau sáp nhập có được hưởng phụ cấp mới hay không, Bộ Nội vụ cho hay, tại Điều 13 Nghị quyết số 76 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính năm 2025 đã quy định: Người dân, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, người hưởng lương trong lực lượng vũ trang trên địa bàn đơn vị hành chính sau sắp xếp tiếp tục hưởng chế độ, chính sách đặc thù áp dụng theo vùng, theo khu vực hoặc theo đơn vị hành chính như trước khi thực hiện sắp xếp cho đến khi có quyết định khác của cấp có thẩm quyền.