Đề xuất thay đổi cách thu thuế trên giao dịch bán chứng khoán từ 0,1% trên mọi giao dịch sang thu 20% trên lợi nhuận ròng thực nhận đang gây ra nhiều tranh cãi trong cộng đồng đầu tư. Tuy nhiên, việc hướng tới một sự thay đổi trong chính sách thuế như vậy được cho là một bước tiến cần thiết cho sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Cách tính thuế hiện hành có ưu điểm là đơn giản, dễ dàng thực hiện, nhưng nó cũng dẫn đến một số nghịch lý. Một trong những điểm bất hợp lý là nhà đầu tư bán cắt lỗ vẫn phải nộp thuế, mặc dù họ không có lợi nhuận từ giao dịch. Điều này đi ngược lại nguyên tắc cơ bản của thuế thu nhập, vốn chỉ đánh thuế khi có lợi tức. Do đó, việc chuyển đổi sang đánh thuế trên lợi nhuận thực tế được xem là một sự sửa chữa cần thiết, đảm bảo tính công bằng và phản ánh đúng bản chất của hoạt động đầu tư vốn đầy rủi ro.

Một trong những vấn đề gây tranh cãi khác là mức thuế suất 20% dự kiến. Mức thuế này có thể cao đối với một số nhà đầu tư, đặc biệt là những người có lợi nhuận thấp. Tuy nhiên, cũng cần so sánh với các mức thuế của các loại hình đầu tư khác và tính cạnh tranh trong khu vực. Nếu thị trường chứng khoán Việt Nam càng hấp dẫn với nhà đầu tư cá nhân, thì cũng càng hấp dẫn với nhà đầu tư nước ngoài, tăng sức cạnh tranh trong khu vực và trên thế giới.

Để thực hiện chính sách này một cách hiệu quả, cần có một lộ trình áp dụng từ từ, hoặc một biểu thuế lũy tiến linh hoạt hơn. Cùng với đó là cuộc đối thoại sâu rộng và thực chất với các thành viên thị trường, bao gồm cả nhà đầu tư cá nhân và tổ chức, để đảm bảo rằng chính sách thuế mới đáp ứng được nhu cầu của thị trường và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Thị trường chứng khoán Việt Nam đang trong quá trình phát triển và hoàn thiện. Việc cải thiện chính sách thuế là một phần quan trọng của quá trình này. Với sự tham gia đóng góp của các bên liên quan và việc cân nhắc kỹ lưỡng, hy vọng rằng chính sách thuế mới sẽ góp phần tạo môi trường đầu tư lành mạnh, công bằng và hấp dẫn cho các nhà đầu tư.

Chính sách này khi được áp dụng sẽ có thể tác động đến toàn bộ thị trường chứng khoán và cả nhà đầu tư. Do đó, các chuyên gia kinh tế và các nhà đầu tư đang chặt chẽ theo dõi và mong muốn chính sách được thực hiện một cách đúng đắn và hiệu quả.

Cần phải xem xét và tính toán kỹ lưỡng mức thuế phù hợp, cũng như việc tạo điều kiện cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ và doanh nghiệp phát triển trong môi trường kinh doanh lành mạnh.

Trước những thay đổi về chính sách thuế trong tương lai, rất cần có những cuộc thảo luận thẳng thắn và sự phối hợp đồng bộ từ nhiều phía.

Áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền là một bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa quản lý thuế và minh bạch hóa hoạt động thương mại. Tuy nhiên, việc này cũng đặt ra nhiều thách thức cho hàng triệu hộ kinh doanh cá thể trên cả nước. Nghị định 70/2025/NĐ-CP yêu cầu hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối trực tiếp với cơ quan thuế. Mặc dù chính sách này là cần thiết, nhưng việc triển khai cần được thực hiện đúng cách để không gây khó khăn cho hộ kinh doanh.

Kết quả khảo sát của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho thấy, mặc dù 94% hộ kinh doanh đã nghe nói đến Nghị định 70/2025/NĐ-CP, nhưng chỉ 11% trong số đó hiểu rõ nghĩa vụ thuế của mình. Hơn một nửa hộ kinh doanh chưa từng được cơ quan thuế liên hệ hay hướng dẫn cụ thể. Điều này cho thấy chính sách đã đến “tai” nhưng chưa chạm được đến tầm “hiểu”, và chưa hiểu thì rất khó thực thi.

Gần 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động trên cả nước chiếm tỷ trọng đáng kể trong nền kinh tế nội địa. Họ không chỉ là những người bán hàng quán chợ, chủ tiệm tạp hóa, quán ăn gia đình… mà còn là những tác nhân lan tỏa việc làm, giữ cho các chuỗi cung ứng hàng hóa, dịch vụ địa phương không đứt gãy. Mặt khác, đây cũng là nhóm dễ bị tổn thương nhất khi chính sách thay đổi đột ngột hoặc thiếu hướng dẫn cụ thể.

Khảo sát của VCCI đã cho thấy rõ hơn những khó khăn mà hộ kinh doanh đang gặp phải khi triển khai hóa đơn điện tử. 73% gặp khó do thiếu kỹ năng công nghệ; 53% lo ngại thủ tục phức tạp; gần một nửa gặp trở ngại do thay đổi thói quen kinh doanh. Thậm chí có tình trạng hiểu sai chính sách, khi không ít hộ kinh doanh lo rằng việc kê khai doanh thu thực tế sẽ làm tăng đột biến số thuế phải nộp so với hình thức thuế khoán trước đây. Vì thế, 63% hộ kinh doanh được khảo sát lựa chọn giảm quy mô, duy trì hoạt động nhưng thu hẹp lại.

Hộ kinh doanh ủng hộ đóng thuế, ủng hộ áp dụng hóa đơn điện tử – nhiều người trong số họ đã khẳng định điều này. Tuy nhiên, để những lợi ích này trở thành hiện thực, điều kiện tiên quyết là chính sách phải được thực thi hiệu quả. Tất cả những gì hộ kinh doanh mong muốn là một lộ trình hợp lý, phù hợp với khả năng thực thi của họ, cùng với cơ chế hỗ trợ thực chất và truyền thông dễ hiểu, dễ tiếp cận.

Từ góc độ chính sách, điều cấp thiết hiện nay không phải là tiếp tục đẩy mạnh áp dụng quy định, mà là thiết kế cơ chế thực hiện phù hợp hơn. Cần có lộ trình phân tầng áp dụng – ưu tiên triển khai ở đô thị lớn, với các hộ kinh doanh có quy mô đáng kể, rồi mới nhân rộng ra toàn quốc. Việc thí điểm trước ở một số địa phương cũng là một cách “thử lửa” chính sách, giúp cơ quan thuế kịp thời hiệu chỉnh trước khi triển khai đại trà. Đồng thời, cần có cơ chế hỗ trợ kỹ thuật, tài chính, truyền thông đồng bộ, cũng như phải đầu tư mạnh mẽ cho hạ tầng kỹ thuật: phần mềm hóa đơn, máy tính tiền kết nối mạng, đào tạo kỹ năng số cho hộ kinh doanh.

Hộ kinh doanh là một phần máu thịt của nền kinh tế địa phương, là cấu phần không thể thiếu trong nền kinh tế quốc gia. Nếu biết lắng nghe, hỗ trợ và dẫn dắt hộ kinh doanh đi cùng, họ sẽ trở thành lực đẩy bền vững nhất cho phát triển kinh tế – xã hội, cho hành trình chuyển đổi số quốc gia.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang phát triển mạnh mẽ, các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ (DNNVSN) tại Việt Nam đang đóng một vai trò quan trọng trong việc kiến tạo một hệ sinh thái thời trang bền vững. Dựa trên di sản văn hóa và tinh thần sáng tạo của cộng đồng, họ đang góp phần tạo nên một bức tranh sáng tạo mới.

Tại Việt Nam, nền kinh tế sáng tạo đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ. Với chỉ thị số 30/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, ban hành tháng 8/2024, ưu tiên đầu tư vào nguồn nhân lực và công nghệ cho các ngành công nghiệp văn hóa, như thời trang, thủ công mỹ nghệ và thiết kế. Điều này cho thấy sự quan tâm và hỗ trợ của Chính phủ đối với sự phát triển của các ngành công nghiệp sáng tạo.

Các DNNVSN tại Việt Nam đang đóng một vai trò quan trọng trong việc kiến tạo hệ sinh thái thời trang bền vững. Mặc dù các DNNVSN thường được xếp trong nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ, nhưng họ chiếm khoảng 80% tổng số doanh nghiệp ngành dệt may tại Việt Nam và tạo công ăn việc làm cho hơn ba triệu lao động. Họ hoạt động theo mô hình gia đình hoặc nhóm nhỏ, không sở hữu nhà xưởng quy mô lớn hay ngân sách tiếp thị đáng kể.

Một nghiên cứu gần đây của PGS Donna Cleveland và Nghiên cứu sinh Lâm Hồng Lan thuộc Khoa Truyền thông và Thiết kế, RMIT Việt Nam, đã chỉ ra rằng các DNNVSN đang âm thầm kiến tạo điều mà nhóm nghiên cứu gọi là “vòng tròn thịnh vượng”. Trong đó, bốn trụ cột: kinh tế, văn hóa, môi trường và xã hội không chỉ phát triển song hành mà còn đan xen, kết nối sâu sắc.

Các doanh nghiệp như Linht Handicraft, Kilomet109, Môi Điên, KHAAR và Dòng Dòng đã thể hiện cách mà DNNVSN có thể duy trì được quy mô sản xuất nhỏ, gắn liền với cộng đồng, trong khi vẫn thúc đẩy đổi mới sáng tạo mang tính bền vững và đậm đà bản sắc văn hóa.

Tuy nhiên, nghiên cứu cũng nêu bật những rào cản mang tính hệ thống mà các DNNVSN trong lĩnh vực thời trang tại Việt Nam đang phải đối mặt. Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc mở rộng quy mô do hạn chế về vốn và cơ sở hạ tầng.

Để xây dựng một nền kinh tế sáng tạo thịnh vượng, nhóm nghiên cứu đã đề xuất ba định hướng chính sách nhằm hỗ trợ DNNVSN một cách hiệu quả và bền vững. Đó là tăng cường giáo dục thời trang, đầu tư vào không gian công cộng và cải cách hành chính và tài chính.

Nếu được tạo điều kiện và chính sách hỗ trợ phù hợp, DNNVSN hoàn toàn có thể đóng vai trò nòng cốt trong việc hình thành một nền kinh tế sáng tạo đậm đà bản sắc văn hóa tại Việt Nam. Họ phản ánh một xu thế toàn cầu hướng tới sự bền vững và cho thấy tiềm năng của các xưởng may nhỏ, cộng đồng dân tộc thiểu số và những nhà thiết kế trẻ đầy tâm huyết đang cùng nhau xây dựng một hệ sinh thái thời trang mới.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang phát triển nhanh chóng, Việt Nam đã nổi lên như một điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư nước ngoài. Với vị trí địa lý thuận lợi, nguồn lao động dồi dào và chính sách đầu tư cởi mở, các khu công nghiệp (KCN) và khu kinh tế (KKT) tại Việt Nam đã trở thành một phần không thể thiếu trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, các nhà đầu tư đang phải đối mặt với nhiều thách thức về pháp lý và thủ tục, điều này không chỉ làm tăng chi phí mà còn ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động và kế hoạch kinh doanh của họ.

Một trong những vấn đề nổi bật mà các nhà đầu tư gặp phải là sự phức tạp và không đồng bộ của hệ thống pháp luật. Quy định pháp luật về đầu tư, lao động, đất đai và môi trường đôi khi chồng chéo, gây ra sự không rõ ràng và khó khăn trong việc áp dụng. Điều này đòi hỏi sự hoàn thiện và đồng bộ hóa hệ thống pháp luật để tạo ra một môi trường đầu tư minh bạch và ổn định. Việc này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro pháp lý mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư trong việc thực hiện các dự án kinh doanh tại Việt Nam.

Ngoài ra, thủ tục hành chính còn phức tạp và mất nhiều thời gian cũng là một rào cản đối với các nhà đầu tư. Quá trình xin cấp phép, cấp giấy chứng nhận và thực hiện các thủ tục liên quan đến hoạt động kinh doanh thường kéo dài và đòi hỏi nhiều giấy tờ. Để giải quyết vấn đề này, việc cải cách thủ tục hành chính, áp dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số là rất cần thiết. Điều này sẽ giúp giảm thiểu thời gian và chi phí, đồng thời tăng cường hiệu quả quản lý và công tác giám sát.

Một yếu tố quan trọng khác mà các nhà đầu tư cần quan tâm là chính sách thuế và hải quan. Chính sách thuế và hải quan có thể ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí sản xuất và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Do đó, việc rà soát và hoàn thiện chính sách thuế, hải quan là điều cần thiết để đảm bảo rằng các chính sách này hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của các doanh nghiệp, đặc biệt là trong các KCN và KKT.

Đẩy mạnh chuyển đổi số cũng là một giải pháp quan trọng để tháo gỡ những vướng mắc mà các nhà đầu tư đang gặp phải. Việc áp dụng công nghệ thông tin và Internet vạn vật (IoT) vào hoạt động quản lý và sản xuất không chỉ giúp tăng cường hiệu suất mà còn mở ra những cơ hội mới cho sự phát triển bền vững. Chuyển đổi số có thể giúp các doanh nghiệp trong các KCN và KKT hoạt động hiệu quả hơn, giảm thiểu chi phí và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Tóm lại, để thu hút và giữ chân các nhà đầu tư, việc hoàn thiện và đồng bộ hóa hệ thống pháp luật, cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số và rà soát, hoàn thiện chính sách thuế, hải quan là những bước đi quan trọng. Điều này không chỉ giúp tạo ra một môi trường đầu tư hấp dẫn mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Bằng cách giải quyết những vướng mắc về pháp lý và thủ tục, Việt Nam có thể kỳ vọng vào một tương lai với nhiều cơ hội hợp tác và phát triển trong lĩnh vực đầu tư và công nghiệp.